پایش و سنجش رفاه اقتصادی–اجتماعی در سطح شهرستان‌های ایران یک ضرورت راهبردی برای سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد است. تفاوت‌های چشمگیر در شاخص‌های توسعه، سطح دسترسی به خدمات عمومی و فرصت‌های اقتصادی میان مناطق مختلف کشور، لزوم داشتن یک ابزار تحلیلی دقیق و بومی را آشکار می‌کند. این شاخص می‌تواند با ارائه تصویری جامع از وضعیت رفاه، به دولت و سایر نهادهای تصمیم‌گیر کمک کند تا منابع محدود را به‌طور هدفمند به مناطقی اختصاص دهند که بیشترین نیاز را دارند. علاوه بر این، شاخص مذکور قادر است به‌عنوان یک معیار ارزیابی عملکرد برنامه‌های توسعه‌ای مورد استفاده قرار گیرد و اثربخشی مداخلات سیاستی را بسنجد.
هدف از این پروژه، ایجاد یک چارچوب جامع برای اندازه‌گیری و تحلیل رفاه در سطح شهرستان‌های ایران است که هم بتواند واقعیت‌های آماری را منعکس کند و هم برداشت و تجربه زیسته مردم از کیفیت زندگی را به تصویر بکشد. این شاخص به سیاست‌گذاران، پژوهشگران و برنامه‌ریزان کمک می‌کند تا با دیدی همه‌جانبه، مشکلات را شناسایی کرده و اولویت‌بندی دقیقی برای مداخلات انجام دهند. در بلندمدت، این شاخص می‌تواند مبنای گزارش‌های دوره‌ای رفاه ملی و استانی باشد و جایگاه کشور را در مقایسه‌های بین‌المللی بهبود بخشد.
چارچوب مفهومی این پروژه بر چهار بُعد اصلی استوار است که هر یک حوزه‌های کلیدی رفاه را پوشش می‌دهند. این ابعاد به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که هم شاخص‌های آماری موجود کشور را پوشش دهند و هم با استانداردهای بین‌المللی همخوان باشند. هر بُعد خود شامل مجموعه‌ای از شاخص‌ها و زیرشاخص‌های منتخب است که با توجه به شرایط ایران و داده‌های موجود بومی‌سازی شده‌اند.

بعد اقتصادی

شاخص‌هایی مانند درآمد سرانه، نرخ اشتغال، سهم بخش‌های تولیدی، دسترسی به خدمات مالی.

هدف: سنجش توان اقتصادی خانوارها و مناطق، فرصت‌های شغلی و زیرساخت‌های اقتصادی.

بعد اجتماعی

شاخص‌هایی مانند سطح تحصیلات، امید به زندگی، دسترسی به خدمات بهداشتی، امنیت اجتماعی.

هدف: ارزیابی کیفیت زندگی اجتماعی و میزان سرمایه انسانی.

بعد فرهنگی

شاخص‌هایی مانند مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی، هویت محلی، مشارکت مدنی و اجتماعی.

هدف: سنجش انسجام اجتماعی و حفظ سرمایه فرهنگی در مناطق.

بعد زیست‌محیطی

شاخص‌هایی مانند کیفیت هوا، میزان سرانه فضای سبز، دسترسی به آب سالم، مدیریت پسماند.

هدف: اندازه‌گیری پایداری محیطی و اثرات آن بر سلامت و رفاه.

یکی از نوآوری‌های کلیدی این پروژه، استفاده همزمان از داده‌های عینی و داده‌های ادراکی برای سنجش رفاه است. داده‌های عینی، واقعیت‌های قابل‌اندازه‌گیری را از طریق منابع آماری رسمی منعکس می‌کنند، در حالی که داده‌های ادراکی برداشت‌ها، احساسات و ارزیابی‌های مردم از کیفیت زندگی‌شان را به تصویر می‌کشند. این رویکرد ترکیبی باعث می‌شود تصویر کامل‌تری از رفاه ترسیم شود و شکاف بین آمار رسمی و تجربه زیسته مردم کاهش یابد.

این پروژه با حمایت مالیِ آزمایشگاهِ سیاست گذاریِ پژوهشکده امور اقتصادی در حال انجام است.

برای دیدن بهترین ورژن داشبور لطفا از با لبتاب یا دسکتاپ استفاده کنید و در صورتیکه با تلفن همراه وارد سایت شده اید از قسمت تنظیمات مرورگر خود گزینه desktop site را انتخاب کنید.

اگر دانشجو هستید و برای پایان نامه یا طرح پژوهشی نیاز به همکاری در این طرح دارید با ما تماس بگیرید.